Với mưa nặng như trút, tạo ra những dòng chảy mạnh mẽ, vượt qua các đá khối, không có sức mạnh nào có thể ngăn cản. Như vậy, các dòng suối, sông tạo thành một mạng lưới rộng lớn trên lãnh thổ nước ta. Thống kê cho thấy:
- Nước ta có 2360 con sông với chiều dài từ 10km trở lên.
- Trong số đó, có 106 dòng sông chính và 2254 con phụ lưu.
Theo tác giả, lũ lụt là một thiên tai thường xuyên xảy ra do sông ngòi, nhưng những gì sông ngòi mang lại cho con người là trọng yếu hơn: Dòng sông đã đem đến đất phù sa dày đặc, tạo nên một đồng bằng rộng lớn và màu mỡ như sông Hồng.
Từ miền Trung, người Việt Xuống đồng bằng để khai thác nông nghiệp. Bằng độ lượng công việc và sự bền bỉ, họ đã xây dựng nên nền văn minh nông nghiệp nước ta, còn được gọi là nền văn minh sông Hồng, là niềm tự hào của người Việt Nam. Trước kia, khi không có phương tiện vận chuyển hiện đại và các con đường khó khăn, sông ngòi là tuyến giao thông thuận tiện cho người dân Việt Nam.
Với việc sử dụng từ ngữ công phu, cuốn sách đã trình bày những hình ảnh sống động, phong cách của mạng lưới sông ngòi thông qua mô tả chi tiết về vẻ đẹp và sức sống của sông... Khi chảy qua Sơn La, con sông Đà thực sự trưng bày vẻ đẹp hùng vĩ của mình.
Dòng sông phong phú nước đã tạo ra một vùng đất có khí hậu tốt, cây cối xanh tốt, và ruộng nương màu mỡ. Nhiều làng thôn sôi động đã nổi lên hai bên... Thung Nai được chọn làm địa điểm xây dựng Nhà máy thủy điện Hòa Bình, là nơi con sông Đà đã trở nên xinh đẹp, mạnh mẽ và khó khăn, khó có thể chinh phục.
Đập nước Hòa Bình - công trình thế kỷ 20 - đã ngăn chặn sự dữ dội của dòng sông, tạo ra nguồn năng lượng điện phục vụ sự phát triển kinh tế của đất nước chúng ta.
